Ανάλυση μετοχών

Ανάλυση μετοχής σε δευτερεύουσα πρόταση

Οι μετοχές αναλύονται σε ισοδύναμες δευτερεύουσες προτάσεις:

α. η επιθετική μετοχή σε δευτερεύουσα αναφορική πρόταση,
β. η κατηγορηματική μετοχή σε δευτερεύουσα ειδική πρόταση και
γ. η επιρρηματική μετοχή σε αντίστοιχη δευτερεύουσα επιρρηματική πρόταση.

Η κατηγορηματική μετοχή αναλύεται σε δευτερεύουσα πρόταση μόνο όταν εξαρτάται από ρήματα που σημαίνουν αίσθηση, γνώση, μάθηση, μνήμη, δείξη, αγγελία, έλεγχο και μεταφράζεται με το ότι.

Δεν αναλύονται οι τροπικές και οι λοιπές κατηγορηματικές μετοχές.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ

έναρθρη:Αναλύεται σε αναφορική πρόταση, που εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία ὅς, ἥ, ὅ, στο γένος και τον αριθμό της μετοχής, αλλά σε ονομαστική πτώση γιατί η αντωνυμία θα λειτουργεί ως υποκείμενο στο ρήμα της αναφορικής πρότασης. Στην κύρια υποκαθιστούμε την μετοχή με δεικτική αντωνυμία (ἐκεῖνος, οὗτος) στο γένος, αριθμό και πτώση της μετοχής. άναρθρη:Αναλύεται σε αναφορική πρόταση, που εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία ὅς, ἥ, ὅ, σε ονομαστική και στον αριθμό και το γένος του όρου που προσδιορίζει η αναφορική πλέον πρόταση. Το ρήμα της αναφορικής πρότασης μπαίνει στον ίδιο χρόνο με την μετοχή και την κατάλληλη έγκλιση ανάλογα με τους κανόνες εκφοράς της αντίστοιχης πρότασης. π.χ. α. Αἱ πόλεις διοικοῦνται τοῖς νόμοις τοῖς κειμένοις. = Αἱ πόλεις διοικοῦνται τοῖς νόμοις τούτοις οἳ κεῖνται. β. Ἅπαντες γιγνώσκομεν τὰ ὑφ΄ὑμῶν ἐψηφισμένα. = Ἅπαντες γιγνώσκομεν ταῦτα ἃ ὑφ΄ὑμῶνἐψηφισμένα εἰσί. γ. Ἐπορεύθησαν ἐς Ἀπολλωνίαν, Κορινθίων οὖσαν ἀποικίαν. = Ἐπορεύθησαν ἐς Ἀπολλωνίαν, ἣ ἦν Κορινθίων ἀποικία. δ. Ὁ μὴ δαρεὶς ἄνθρωπος οὐ παιδεύεται. = Ἄνθρωπος, ὃς ἂν μὴ δαρῇ, οὐ παιδεύεται.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ

Η κατηγορηματική μετοχή αναλύεται σε δευτερεύουσα ειδική πρόταση, μόνο όταν εξαρτάται από ρήματα που σημαίνουν αίσθηση, γνώση, μάθηση, μνήμη, δείξη, αγγελία, έλεγχο και μεταφράζεται με το ότι, ακολουθώντας τον κανόνα εισαγωγής και εκφοράς των ανάλογων προτάσεων.  π.χ. Οὐδένα οἶδα μισοῦντα τοὺς ἐπαινοῦντας. = Οἶδα ὅτι οὐδείς μισεῖ τοὺς ἐπαινοῦντας. Ἔγνω τὴν εἰσβολὴν ἐσομένην. = Ἔγνω ὅτι ἡ εἰσβολὴ ἔσοιτο.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ

Χρονική  Αναλύεται σε χρονική πρόταση ως εξής:  Έχει την ακόλουθη μορφή και εκφορά:α) Χρονικός σύνδεσμος + οριστική (όταν δηλώνει το πραγματικό)β) Χρονικός σύνδεσμος + ἂν αοριστολογικό (συνήθως) + υποτακτική (όταν δηλώνει το προσδοκώμενο ή αόριστα επαναλαμβανόμενο στο παρόν και μέλλον) γ) Χρονικός σύνδεσμος + ευκτική (αόριστα επαναλαμβανόμενο στο παρελθόν ή απλή σκέψη) Η επιλογή του κατάλληλου συνδέσμου εξαρτάται από τη μορφή της χρονικής σχέσης μεταξύ της μετοχής και της κύριας πρότασης. σύγχρονο: ὅτε, ὁπότε, ἐνῷ, ἡνίκα π.χ. Εὐθὺς νέοι ὄντες τὸ ἀνδρεῖον μετέρχονται. = Ὅτε νέοι ἔτι εἰσί, τὸ ἀνδρεῖον μετέρχονται. προτερόχρονο: ἐπεί, ἐπειδή, ἐξ οὗ, ἐξ ὅτου, ἀφ’ οὗ, ἀφ’ ὅτου π.χ. Συγκαλέσας τοὺς στρατηγοὺς καὶ λοχαγοὺς ἔλεξε τοιάδε. = Ἐπεὶ συνεκάλεσε τοὺς στρατηγοὺς καὶ λοχαγοὺς ἔλεξε τοιάδε. υστερόχρονο: ἕως, μέχρι Παρατηρήσεις:  Η μετοχή ενεστώτα και παρακειμένου που εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο ισοδυναμούν αντίστοιχα με παρατατικό και υπερσυντέλικο. Αν η μετοχή είναι χρονικοϋποθετική, που δηλώνει το προσδοκώμενο ή την αόριστη επανάληψη σε παρόν και μέλλον αναλύεται με:ἐπάν, ἐπειδὰν + υποτακτική του ίδιου χρόνου, αν εκφράζει το προτερόχρονο ὅταν, ὅπόταν + υποτακτική του ίδιου χρόνου, αν εκφράζει το σύγχρονο Αν η μετοχή είναι χρονικοϋποθετική, που δηλώνει την αόριστη επανάληψη σε παρελθόν αναλύεται με:ὅτε, ὁπότε + ευκτική στον ίδιο χρόνο Αιτιολογική Αναλύεται σε αιτιολογική πρόταση με: ἐπεί, ἐπειδή, διότι, ὅτι + οριστική (αν εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου) ή ἐπεί, ἐπειδή, διότι, ὅτι + ευκτική του πλαγίου λόγου (αν εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου). π.χ. Καὶ διὰ τοῦτο ὀργισθεὶς Ἀπόλλων κτείνει Κύκλωπας = Καὶ ἐπεὶ διὰ τοῦτο ὠργίσθη Ἀπόλλων, κτείνει Κύκλωπας. Η αιτιολογική μετοχή υποκειμενικής αιτιολογίας αναλύεται με: ὡς + οριστική (αν εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου) ή ὡς + ευκτική του πλαγίου λόγου (αν εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου). π.χ. Οἱ Κορίνθιοι τροπαῖον ἔστησαν ὡς νενικηκότες. = Οἱ Κορίνθιοι τροπαῖον ἔστησαν ὡς νενικηκότες εἶεν. Τελική Αναλύεται σε τελική πρόταση με: ἵνα + υποτακτική αορίστου (αν εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου) ή ἵνα + ευκτική του πλαγίου λόγου (αν εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου) π.χ. Νῦν τοῦτο δεησόμενοι ἥκομεν. = Νῦν ἥκομεν ἵνα τοῦτο δεηθῶμεν. Τριήρεις ἐπλήρου ὣς βοηθήσων κατὰ θάλατταν. = Τριήρεις ἐπλήρου ἵνα βοηθήσειε κατὰ θάλατταν. Υποθετική Αναλύεται σε υποθετική πρόταση ανάλογα με τον λανθάνοντα υποθετικό λόγο που σχηματίζει με το ρήμα της πρότασης. Την μορφή της δηλαδή καθορίζει η απόδοση. π.χ. Ὄντων βωμῶν, εἰσὶ καὶ θεοί. = Εἰ εἰσὶ βωμοί, εἰσὶ καὶ θεοί. (πραγματικό) Οὐκ ἂν ἦλθον δεῦρο, ὑμῶν μὴ κελευσάντων. = Οὐκ ἂν ἦλθον δεῦρο, εἰ ὑμεῖς μὴ ἐκελεύσατε. (μη πραγματικό) Νικήσαντες ἁπάντων τούτων ὑμεῖς κύριοι ἔσεσθε. = Ἐὰν νικήσητε, ἁπάντων τούτων ὑμεῖς κύριοι ἔσεσθε. (προσδοκώμενο) Ἐλθόντος τοῦ θανάτου οὐδεὶς βούλεται ἀποθανεῖν = Ἐὰν ἔλθῃ ὁ θάνατος, οὐδεὶς βούλεται ἀποθανεῖν. (αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον) Ταῦτα ποιοῦντες τοὺς θεούς βοηθοὺς ἔχοιτ` ἄν. = Εἰ ταῦτα ποιοῖτε, τοὺς θεοὺς βοηθοὺς ἔχοιτ` ἄν. (απλή σκέψη του λέγοντος) Ἀντιλέγων τις ὑπὸ τῶν τυράννων ἀπέθνῃσκε = Εἰ ἀντιλέγοι τις, ὑπὸ τῶν τυράννων ἀπέθνῃσκε. (αόριστη επανάληψη στο παρελθόν) Εναντιωματική Αναλύεται σε εναντιωματική πρόταση με: εἰ καὶ + οριστική ή ευκτική και ἔάν, ἄν, ἢν και + υποτακτική ανάλογα με το ρήμα της κύριας. Οι λέξεις που συνοδεύουν ενίοτε την εναντιωματική μετοχή (καί, καίτοι, καίπερ, καὶ ταῦτα κλπ), δεν περιλαμβάνονται στη δευτερεύουσα εναντιωματική πρόταση. π.χ. Κυρία γενομένη τοσούτων ἀγαθῶν οὐκ ἐφθόνησεν τοῖς ἄλλοις. = Εἰ καὶ ἐγένετο κυρία τοσούτων ἀγαθῶν οὐκ ἐφθόνησεν τοῖς ἄλλοις. Ὁ μέντοι Ἀγησίλαος ἐκείνους καίπερ ὁρῶν οὐκ ἐδίωκεν. = Ὁ μέντοι Ἀγησίλαος ἐκείνους, εἰ καὶ ὁρῴη, οὐκ ἐδίωκεν. Παραχωρητική Αναλύεται σε παραχωρητική πρόταση με: καὶ εἰ + οριστική ή ευκτική και καὶ ἐάν, ἄν, ἢν +υποτακτική ανάλογα με το ρήμα της κύριας. Αν όμως στην κύρια υπάρχει άρνηση, τότε η μετοχή αναλύεται σε παραχωρητική πρόταση με: ουδ΄ εἰ, μηδ’ εἰ + οριστική ή ευκτική ή ουδ΄ἔάν, μηδ΄ ἔάν +υποτακτική, ανάλογα την εκφορά της κύριας. Οι λέξεις που συνοδεύουν ενίοτε την παραχωρητική μετοχή (καί, μηδέ, οὐδὲ κλπ), δεν περιλαμβάνονται στη δευτερεύουσα παραχωρητική πρόταση π.χ. Καὶ ἀποστᾶσα πόλις ἀφίξεται εἰς σύμβασιν. = Καὶ ἂν ἀποστῇ ἣ πόλις, ἀφίξεται εἰς σύμβασιν. Οὐδὲ δὶς ἀποθανόντες δίκην δοῦναι δύναντ΄ ἂν ἀξίαν. = Καὶ εἰ δὶς ἀποθάνοιεν, οὐ δίκην δοῦναι δύναντ΄ ἂν ἀξίαν.