Υποθετικοί Λόγοι Αρχαίων Ελληνικών
Οι
υποθετικές προτάσεις εισάγονται, δηλ. αρχίζουν με τους υποθετικούς συνδέσμους
:εἰ , ἐάν, ἂν και ἢν.
Στον
υποθετικό λόγο η υποθετική πρόταση ονομάζεται υπόθεση ή ηγούμενο και η κύρια
πρόταση ονομάζεται απόδοση ή επόμενο.
1ο
είδος: πραγματικό
Υπόθεση: εἰ
+ οριστική οποιουδήποτε χρόνου
Απόδοση:
οποιαδήποτε έγκλιση
π.χ. εἰ σύ
βούλει ἐπανέλθωμεν
Περιορισμός: αποκλείεται από τον κανόνα η
περίπτωση να υπάρχει στην υπόθεση εἰ + οριστ. ιστορικού χρόνου και στην απόδοση
δυνητική οριστική.
2ο
είδος: αντίθετο του πραγματικού
Υπόθεση: εἰ
+ οριστική ιστορικού χρόνου(παρατ. αορ. υπερσ.
Απόδοση:
δυνητική οριστική (οριστ. ιστορ. χρόνου + ἂν)
π.χ. Εἰ μή
ἐγώ ἐκέλευον, οὐκ ἂν ἐποίει Ἀγασίας.
3ο
είδος: προσδοκώμενο
Υπόθεση:
ἐάν, ἂν, ἢν + υποτακτική
Απόδοση:
οριστική μέλλοντα ή άλλες
ισοδύναμες εκφράσεις
με μέλλοντα
όπως προστακτική, ευχετική ευκτική
δυνητική
ευκτική, ρηματικά επίθετα σε –τός και
–τέος ,
ενδοιαστικές και τελικές προτάσεις.
π.χ.
ἐάν πάντα ἀκούσητε, κρίνατε
4ο
είδος: αόριστη επανάληψη στο παρόν ή στο μέλλον
Υπόθεση:
ἐάν, ἂν, ἢν + υποτακτική
Απόδοση:
οριστική ενεστώτα ή γνωμικός αόριστος ή
(σπάνια) παρακείμενος.
π.χ. Ἢν τις
τούτων τι παραβαίνῃ, ζημίαν αὐτοῖς ἐπέθεσαν.
(ἐπέθεσαν=
γνωμικός αόριστος)
5ο
είδος: απλή σκέψη
Υπόθεση: εἰ
+ ευκτική
Απόδοση:
δυνητική ευκτική, οριστ. αρκτικού χρόνου,
προστακτική,
δυνητικό απαρ. ή δυνητική μτχ.
όταν εξαρτώνται
από αρκτικό χρόνο.
π.χ. Εἰ οἱ
πολῖται ὁμονοοῖεν, εὐδαίμων ἂν γίγνοιτο ἡ πόλις.
6ο
είδος: αόριστη επανάληψη στο παρελθόν
Υπόθεση: εἰ
+ επαναληπτική ευκτική
Απόδοση:
οριστική παρατατικού ή υπερσυντελίκου ή
δυνητική
οριστική κατά κανόνα αορίστου.
π.χ. Εἲ
τις αὐτῶ δοκοίη βλακεύειν, ἒπαισεν ἂν.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Ν’ αναγνωριστούν οι υποθετικοί λόγοι
στα παρακάτω παραδείγματα:
·
Εἰ γένοιτο φανερόν τό μέλλον συνοίσειν τῆ πόλει, νομίζω ἂν ἑλέσθαι ὑμᾶς.
·
Εἲ τις τάδε παραβαίνοι , ἐναγής ἒστω τοῦ Ἀπόλλωνος.
·
Εἰ ἐπεγένετο πνεῦμα ἐπίφορον, οὐκ ἂν διέφυγον.
·
Εἰ Ἀγησίλαος ἲδοι τούς νέους γυμναζομένους, ἐπήνεσεν ἂν.
·
Ἢν σε τοῦ λοιποῦ ποτ’ ἀφέλωμαι χρόνου, κάκιστ’ ἀπολοίμην.
·
Ἂν δ’ ἀναλώσας λάθῃ , συνανήλωσε καί τό μεμνῆσθαι τήν χάριν.
·
Εἰ δὲ μὴ ἦν τοιοῦτος ὁ πατὴρ, οὐκ ἂν ἐκ πολλῶν ὀλίγα κατέλιπεν.
·
Εἰ μὴ ποιήσουσι ταῦτα, ἔσονται ἔκσπονδοι.
·
Εἰ μὲν ἐν τῶ δικαστηρίῳ ἐκρίνοντο, ῥαδίως ἂν ἐσώζοντο.
·
Ἐάν λάθω, σωθήσομαι.
·
Ἐάν διαλύωμεν τὸ στράτευμα, τὰ μὲν ἡμέτερα ἀσθενέστερα γίγνοιντο ἂν, τὰ δὲ τῶν πολεμίων πάλιν αὐξήσεται.
·
Εἰ νῦν γε ἐξαπατηθείητε ὑπό τούτων καὶ δημεύσαιτε τὴν οὐσίαν ἡμῶν, οὐδέ δύο τάλαντα λάβοιτ’ ἂν.
·
Ἐάν θεός ἐθέλῃ καὶ ὑμεῖς συμπροθυμῆσθε, πειράσομαι πορίζειν ὑμῖν τὰ ἐπιτήδεια ὡς πλεῖστα.
·
Δράσας δίκαια ἓξεις τοὺς θεοὺς συμμάχους.
·
Νῦν τοίνυν, ὦ ἄνδρες δικασταί, παράδειγμα ποιήσετε τοῖς ἄλλοις δικαίοις εἶναι, δίκην λαβόντες παρά τούτων.
·
Οἱ κόλακες πιστευθέντες τοὺς πιστεύσαντας ἀδικοῦσιν.
·
Κροῖσος ἐρωτᾶ τὸν θεὸν τὶ ποιῶν τὸν λοιπόν βίον εὐδαιμονέστατα διατελέσειεν ἂν.
·
Ἐάν οὖν ἐμοὶ πεισθῆτε, τὰ τε δίκαια ψηφιεῖσθε καὶ τὰ λυσιτελοῦντα ὑμῖν αὐτοῖς αἱρήσεσθε.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου